En torno dunha cea

artigo enviado para a súa publicación en Enciga.
En torno dunha cea
(Reflexións subxectivas)
- Nota: non se refire á última cea... -
Tratándose da revista de Enciga, cabe esperar que este artigo verse sobre, poñamos por caso, a física ou a química do xelado que serviron na cea do Congreso. Nembargantes, non é así.
Queda á benevolencia dos editores primeiro e dos lectores despois que consideren o artigo ou non, pero no seu momento fixen a proposta de que a revista servira para tratar tamén temas societarios, e intento levar adiante o que dixen.
Istas reflexións son subxectivas e non obxectivas porque non tratarei tanto de analizar as cousas dun xeito racional como sentimental. Así, aproveito para facelo tamén dunha forma desenfadada, seguramente diferente dos artigos que acompañn a este na publicación.
Corroborei nada máis chegar ó restaurante (como calquera outro asociado) que había ás 11:30 da noite unhas catro ou cinco veces máis persoas que hora e media antes na asamblea. Creo que non ten nada de raro que así sexa; polo menos, a asistencia á xunta non é anormal en relación ó que sucede noutras sociedades. Pero non deixa de chocar.
Congregar socios é diferente de agregar socios, e por suposto de agredir. O que tivemos o día 26 de novembro foi un congreso, non un “agreso”. No mesmo sentido que xuntar e sumar, congregar ten un significado abondo diferente de agregar. O primeiro é engadir, xuntar, mentres o segundo implica máis o sentido de anexar. En canto a congreso, trátase de reunir, congregar para deliberar, tratar cuestións previamente fixadas. No noso caso, sobre o ensino das ciencias, a aprendizaxe ou a asamblea anual. Fóra do programa, congreso tamén é ver a Miguel ou a Ramón, que facía moito tempo que non os vía e con quen teño charlas de todo tipo, incluídas as relacionadas con desenvolvemento da profesión (somos “profesores”, ¿non?). Inclúen o contarnos cousas, animarnos mutuamente (razón fundamental ista)... Para boa parte de nós, este “curriculum oculto” é o máis importante.
É dicir, nun congreso, nunha asociación, búscase máis resaltar os resultados en conxunto que os de cada un, ou os intereses particulares dun subconxunto ou sección.
Por eso, polo coñecemento entre os membros, lanzo unha nova proposta: que co boletín se actualice a lista de socios e todos teñamos á nosa disposición a forma de poñernos en contacto. Desque hai a lei de protección de datos, o facer eso sen permiso é ilegal, como me fixeron ver. ¿Hai inconvinte en poñer as direccións a disposións de tódolos membros? Eso é algo a decidir por cada un de nós.
Retomo outra xa feita na asamblea: Como non se pode decidir nas reunións sobre todo un ano nada máis que en liñas xerais, e hai veces que se consideran necesarias particularizacións, pode que un bó instrumento complementario fora o crear unha lista de correo sobre a sociedade, incluíndo, entre outros, ese tema. Claro que eu non podo ocuparme deles, e os pasaxeiros con dereito a remo (citado na reunión, en similitude con Asterix e Obelix) dame a impresión que xa teñen abondo. Está claro que de asamblea en asamblea non se conecta para cambiar as ideas nin formar directivas novas.
Por eso, tamén pode que sexa convinte o facer unha análise de calidade da avaliación, agora que están de moda as normas de calidade, e facer unha avaliación, co que antes teríamos que ver os obxectivos da mesma, escoller os criterios, ver os contidos, ... en fin, creo que de eso todos debemos saber algo, non só os da directiva, e como se poden facer aportacións ó longo de todo o proceso necesario de revisión, non hai disculpa para non participar. Ben, ¿Quen comeza?
E así pode seguir. Mellor que siga outro, que podo ser moi pelmazo.
Antonio Gregorio Montes.

Para o eclipse de lúa do 8 de novembro de 2003

Escribín para a comarca un pequeno artigo que non foi publicado, segundo me dixero, por 'falta de espazo'. Xa non sei onde vai no ordenador, pero imprimino daquela e aquí está.

Galiciencia...

Galiciencia...
No cambio de mes, catro alumnos de 2ºBT, José Manuel, Joaquín, Iván e Arturo, xunto con Antonio, pasaron tres días en Ourense expoñendo dous traballos orixinados na XII Feira da Ciencia e Tecnoloxía do IES Porta da Auga: 'Auga e maicena, sólido ou líquido?', e 'A cantidade de sal na ría de Ribadeo'.
Lavaron un premio: foi a caseta máis concurrida da mostra. Pero non foi o único: ó premio dos visitantes houbo que engadirlles a viaxe e estancia de tres días en Ourense (podedes preguntarlles como o pasaron), o poder asistir a unha mostra científica onde había traballos premiados a nivel internacional, feitos por estudantes de secundaria convivindo con outros traballos con ideas xa patentadas, entre varias outras posibilidades. Pouco desto quedará nas crónicas en xeral, por eso estas letras (o premio non se fixo efectivo nos premios finais).
Ata aquí, unha historia dun éxito (aínda que non se acadara ningún dos dous premios efectivos a partir da votación dos visitantes e que recaeron en centros de Ourense como era relativemante previsible). Pero sería case mentir non engadir algunha cousa máis.
A primeira, que a posibilidade da viaxe ofrecéuselle primeiro que á xente de 2BT á de 1ºBT, e de xeito sorprendente, ninguén se animou á participación. O profesor correspondente, o mesmo que está a facer a crónica, quedouse confundido. Como é posible que nun grupo de xente ninguén (por unha ou outra razón) se anime a facer gratis unha viaxe como esta? Coido que antes de lean isto xa haberá xente que se teña arrepentido.
A segunda, que os traballos presentados non son os seus propios, senón os de outra xente: Joaquín, Adrián e David, alumnos que xa non están no centro (e que non sabiamos que podían ter ido aínda que non estiveran no centro...), e Jesús e Adrián (outro Adrián) que non quixeron ir. É dicir, que houbo unha complementareidade e colaboración en parte involuntaria pero que deixa ver ás claras que o estudo (e a vida) vai mellor se todos poñen un pouco de si
A terceira, púidose comparar que ás nosas investigacións e proxecto en xeral aínda lles queda abondo percorrido para igualarse (por termo medio) ó termo medio dunha exposición deste estilo. Non é unha bronca. É unha constatación e un acicate para facer as cousas pensando na investigación máis que na difusión. Na creación máis que na copia e reproducción, por interesantes que estas sexan (pero tendo conta tamén que ambas son necesarias, e en canto á difusión, si estamos a nivel).
Como comentario final, o manter visita tras visita o stand máis cheo que ningún outro, o atraer a prensa e televisión, non foi algo que xurdiu da nada, senón un traballo que aproveitou a circunstancia (o proxecto presentado) para sacar a tallada dunha pequena inmersión na ciencia a traverso dunha rareza. Algo que se conseguiu e no que amosaron ser maestros en particular José Manuel, pero tamén Joaquín, Iván e Arturo.
Como resume, non nos podemos perder a Galiciencia do próximo ano, e intentarase que a parte dos presentadores de proxectos, poda ir máis xente como excursión a un conxunto de actividades que ademáis da propia exposición incluía presentacións con títulos como a física imposible e a maxia da química, charlas demostrativas como a de Adolf Castel e concursos, pero onde o máis interesante foi ver a xente mesmo da ESO presentando traballos de relevancia científica feitos dende o principio por si mesmos.
... E faltaría o resume lúdico, con diversos compoñentes, pero eso mellor noutros foros.