2020/04/27

O paradoxo das dobreces do papel

É posible que algunha vez te propuxeran un desafío como dobrar unha folla de papel sobre si mesma 7 ou 8 veces, mesmo apostando a que non eras capaz. Se o intentanches, verías que non podes. O vídeo adxunto tenta visualizalo e explicalo, engadindo unha variante máis sinxela.
--
Por indicacións de Roberto Manín, cheguei a estas outras dúas ligazóns relacionadas:
https://feriadelaciencianavia2017.blogspot.com/2017/03/doblando-papel-xxl.html?m=1
e o vídeo

2020/04/25

Tratamento de erros en física

Hoxe vai un vídeo sobre tratamento de erros unha vez obtidas as medidas nas experiencias. Unha explicación sinxela para coller a idea básica do tratamento matemático.


2020/04/14

Convertendo o móbil nunha lupa cunha gota de auga

Convertir o móbil nunha lupa sen o zoom é doado. Chega cunha gotiña de auga ben posta no obxectivo da cámara do móbil. A gota actúa como unha lente converxente que, pola proximidade ós obxectos e estar pegada á superficie da cámara, convírtese en lupa. No vídeo vese que pasa.

2020/04/13

Ecuacións da física e das matemáticas

Dende hai tempo circulan pola rede ben deseñadas táboas con ecuacións correspondentes a diversos fenómenos e leis científicas. Hoxe chegou ás miñas mans a que aparece arriba. Non é das mellores en canto a contido (por exemplo, ten 3 ecuacións de Maxwell do electromagnetismo pero falta a cuarta) e ten unha certa mistura entre física e Matemáticas, pero aporta unha certa claridade coas imaxes sobre as ecuacións. En resume, de esquerda a dereita e de arriba abaixo:
A primeira lei da termodinámica expresa a conservación da enerxía, e polo tanto, o seu reuso.
A relación que da a entropía indica o desorde dun sistema, e polo tanto, cousas como 'en que dirección se move' o tempo.
A identidade de Euler, que liga con operacións fundamentais e e pi con 0, 1 e i
O principio de indeterminación de Heisenberg liga aleatoriedade de posición e de movemento.
A equivalencia masa enerxía é unha relación fundamental que, derivada da teoría da relatividade de Einstein, permite comprender o funcionamento de cousas como o Sol.
A ecuación de Schrödinger rixe a dependencia temporal dos sistemas mecanocuánticos.
A lei de Faraday controla a produción da electricidade que consumimos nas nosas casas. Está incluída nas catro relacións de Maxwell do electromagnetismo.
As ecuacións de campo relacionan a xeometría do espazo e a gravitación na relatividade xeral de Einstein.
A primeira lei de Newton explicita a inercia dos corpos.
A segunda lei de Newton indica a resposta do movemento dun corpo a unha forza.
A terceira lei de Newton indica a necesidade de interacción mutua entre corpos.
A lei de gravitación de Newton relaciona os corpos coa interacción gravitacional que producen.
A distribución normal indica o xeito máis frecuente de reparto de probabilidades.
Pi é a relación entre a lonxitude dunha circunferencia e o seu diámetro na xeometría euclídea.
O principio de superposición cuántico danos a relación entre diversos estados observables e o resultado no mundo real.
O factor de Lorentz rixe a contracción medida dos corpos en movemento.
A Lei de Gauss do magnetismo fai imposible a existencia de monopolos magnéticos. Está incluída nas catro relacións de Maxwell do electromagnetismo.
A lei de Ampère remata as relacións electriciade-magnetismo. Está incluída nas catro relacións de Maxwell do electromagnetismo.



Xa viches as 'pílulas de coñecemento' do CSIC Galicia?

Se non as viches, aquí tes as primeiras (e outros moitos vídeos de divulgación):

Recibín a ligazón sunha sinxela mensaxe nun correo: "Gustaríanos compartir con vos as Pílulas CSIC de Coñecemento , iniciativa da Unidade de Cultura Científica do CSIC en Galicia que conta coa participación do cómico e actor Carlos Godoy (@Rony Flamingo). "
--
O que é o CSIC
Canle de Youtube da Unidade de cultura científica do CSIC Galicia.
Twitter UCC CSIC Galicia.
Facebook UCC CSIC Galicia.

2020/04/11

Outro terror do milenio (4 de abril de 1998)

Publicado Na Mariña/el Progreso o 19980404. Despois foi recollido en http://personal.redestb.es/agremon/ribadeo.htm.
Outro terror do milenio
Foi de repente. Un científico anunciou que un corpo celeste ía chocar contra a terra dentro duns anos. Logo, nun par de días, houbo un desmentido.
O de menos, os datos concretos. O importante, o feito. E os comentarios arredor del.
O feito foi que un científico realizou cálculos sobre a traxectoria dun corpo que se move no espacio cunhas dimensións do orden de quilómetros. os datos estaban tomados de posicións sucesivas del, eran escasos. Por outra banda, se un corpo dese tamaño cae a terra, podería facer un cráter no lugar onde caera, producir un xeitoso terremoto e facer opaca a atmósfera con todo o material sacado do seu sitio despois dun tremendo estalido liberador de enerxía. Os cálculos foron que a súa traxectoria cruzaríase coa da terra dentro duns anos, e o seu significado estaba claro: estabamos a punto para un cataclismo parello ó que parece que extingueu ós dinosaurios. A terra estaría asolada en menos dunha década, e en troques dos saurios, agora tocaríanos a nós.
Un anuncio de tal calibre moveu á comunidade científica dos astrónomos a ocuparse do tema. Obtivéronse máis datos, revisáronse outros recollidos de antigo, e fixéronse novos cálculos. O resultado é que o corpo que se auguraba ía destrui-la nosa civilización, tras mellorar os datos e realizar os cálculos, prevese que pasará a unha distancia de nós comparable á que mantén dende que se lembra a nosa compañeira a lúa. Todo o mundo respira máis tranquilo.
Agora, a repercusión da noticia. Nada máis darse, representantes do governo dos E.U.A. dixeron que se estaba a preparar un plan de intervención. Consistiría dito plan en lanzar varios cohetes cargados con bombas nucleares contra o obxecto, coa finalidade de desviar lixeiramente a súa traxectoria ou desfacelo en trozos máis pequenos. Dos dous xeitos, evitaríase que un só proxectil chegara a causar un dano abondo como para destrui-la "civilización". Era a primeira vez que a humanidade estaba intentando poñer as armas de destrucción masiva dun país a favor da salvación do mundo. Sería cousa se ver se era abonda a potencia ou non.
Tra-la rectificación dos científicos (na realidade non foi rectificación, senon declaracións diferentes por parte doutra xente diferente), pasouse a unha segunda fase. Foi cando se "redescubriu" que estatísticamente a probabilidade de morrer pola caída a terra dun asteroide ou meteorito é moito menor que a de morrer por accidente de automóbil ou atropellado. De xeito indirecto estábase a dicir que todo fora un bulo e que o que agora estaba a falar xa o sabía antes do desmentido. Tamén se comenta que hai un montón de corpos vagando po lo espacio que poden ser unha ameza para o noso planeta. E que a maioría deles son aínda uns completos descoñecidos.
Unha aclaración: o científico que deu á luz pública os seus cálculos non se pode dicir que estivera equivocado no xeito de face-las cousas; só que dispoñía de datos con moito erro, e dentro do erro estaba o motivo da falsa alarma. É algo que sucede con certa frecuencia. Pero... calquera día pode haber un aviso do mesmo xeito, e xa que a terra cobre unha distancia duns dous millóns e medio de quilómetros en vintecatro horas, non dar tempo a que nos enteren de que vai ocorrer unha catástrofe. Trátase de confiar, en todo caso pregar, e seguir a vivir como tódolos días. Ó fin e ó cabo, din que unha vez lle preguntaron a un santo que se estaba a divertir, que que faría se lle informaran que ía morrer ó pouco tempo. O santo, que se supón que cumpría con aquelo de que cadía ten o seu afán, parece ser que respondeu: seguir a divertirme. A boa conciencia da tranquilidade.

Mirando as estrelas con ceos cubertos

N49, nebulosa restos dunha supernova. Foto tomada polo Hubble (NASA)

Hoxe, 11 de abril, amenceu cuberto en Ribadeo. Leva varios días sen aparecer o Sol ou a Lúa, e, por suposto, nin rastro de estrelas.
Por iso é bó momento para aproveitar unha nova utilidade da NASA para estes tempos de coronavirus na casa, e, de paso que sen aspectos descoñecidos e bonitos do ceo, aprender e aprender a querer o noso mundo.
A cousa é que o Hubble ven sacando fotos detalladas do ceo dende hai case 30 anos. De feito, pronto se celebrará o tinta aniversario do seu lanzamento. E, a pesar dos seus miopes inicios (tiveron que facérselle diversos axustes xa en órbita para corrixir defectos de construción da lente principal) leva desenvolto unha inestimable valor para a ciencia e tamén para o arte.
Aínda que recorrer a web da NASA pode dar moitas alegrías, para quen non quera andar dun a outro lugar ata atopar o sitio ó que me refiro, aquí podes ver fotos de lugares fotografados polo Hubble de xeito que terás a disposición unha foto tomada o teu cumpreanos, unha vez que metas os datos, claro.
A foto que deixo arriba foi tomada nun dos meus cumpre. E coido que é bonita abondo. Ou non?
Co meu agradecemento a Inma, que me pasou a info.

2020/04/10

Parabéns a Andrea Vilar

Con retraso de máis dun trimestre entérome por casualidade que a ribadense Andrea Vilar gañou o concurso R (bases) que pretendía facer un estudo sobre a mortalidade asociada ó cancro en Galicia para aproveitar os datos do mellor xeito posible:
"Tomando como referencia o conxunto de datos DatosR_SIMCA.csv, que se
pode descargar desta mesma páxina, se pide elaborar un proxecto no que,
utilizando R como ferramenta principal, se realice un estudo sobre os
mencionados datos, aportando como resultado final unha interpretación
dos mesmos en forma de informe, estudo estatístico, visualización gráfica,
aplicación ou calquera outro formato que serva para ilustrar o traballo
realizado.
O conxunto de datos é un ficheiro con datos de mortalidade por distintos
tipos (13) de cancro , diferenciados por sexo, en Galicia no período 1980-
2017.
"

"


Gañadores do Concurso R



Damián Pallas e Andrea Vilar son os gañadores da primeira edición do Concurso R organizado por MeLiSA.

Unha vez reunido o xurado e avaliados todos os traballos, o mesmo acordou que o traballo presentado por Damián Pallas e Andrea Vilar é merecedor do primeiro premio por achegar un estudo estatístico dos datos, un informe dinámico elaborado con R Markdown e unha aplicación (Shiny) de visualización dos mesmos.
Nesta primeira edición do Concurso R participaron un total de 4 traballos (dous en modalidade individual, e outros dous en grupo):


  • Antón Blanco Vilariño
  • Damián Pallas e Andrea Vilar
  • María Cristina Vilas Taboada
  • Grupo Modestya
    • María Alonso Pena
    • María Isabel Borrajo García
    • Mercedes Conde Amboage
    • Laura Davila Pena
    • Arís Fanjul Hevia
    • Laura Freijeiro González
    • Brais González Rodríguez
    • Alejandra López Pérez
    • Alfredo Montero Fernández
Todos os traballos presentados reflicten unha gran calidade, e son froito do esforzo realizado por todos e cada un dos finalistas, e dende MeLiSA queremos recoñecer a súa participación a todos eles.
Tal e como se recolle nas bases do concurso, o primeiro premio consiste nun Slimbook Zero, e o resto de finalistas recibirań un Kit Linuxero de teclado e rato do fabricante VantPC.
Nos próximos días anunciarase a data e lugar de entrega do premio.
Este concurso forma parte das actividades que a asociación MeLiSA realiza ao abeiro do convenio de colaboración asinado coa Axencia para a Modernización Tecnolóxica (AMTEGA), e está incluída no Plan de Acción de Software Libre 2019 da Xunta de Galicia.
"

2020/04/07

A difracción na casa

A difracción é un fenómeno ondulatorio. Prodúcese en tódalas ondas. Podemos reproducilo con ondas luminosas na casa. Iso axudará a que o comprendamos.
 

El Tiempo en Ribadeo - Predicción a 7 días y condiciones actuales.